Thượng viện Brazil cách chức Tổng Thống Rousseff

RIO DE JANEIRO - Sau một cuộc tranh luận nẩy lửa giữa đêm khuya, thượng viện Brazil đã bỏ phiếu quyết định loại bỏ nữ Tổng Thống Dilma Rousseff ra khỏi chức vụ vì những vụ sai phạm tài chánh. Bà nói rằng hành động này chẳng khác gì một cuộc đảo chính bất hợp pháp. Cuộc biểu quyết hôm thứ Tư, với tỷ lệ phiếu 61-20, đã kết thúc một cuộc tranh đấu quyền lực kéo dài một năm giữa chính phủ cánh tả cầm quyền lâu năm của bà Rousseff và các nghị sĩ thuộc phe đối lập. Cuộc bỏ phiếu diễn ra cách chưa tới hai tuần sau kỳ Thế Vận Hội Rio.Trong tháng Năm, thượng viện đình chỉ chức vụ của bà Rousseff với những cáo buộc nói rằng bà đã dùng những thủ đoạn thao túng ngân sách bất hợp pháp để che giấu tầm mức của những vấn đề tài chánh của đất nước. Nền kinh tế từng thịnh vượng của Brazil đã rơi vào một cuộc suy thoái nghiêm trọng, sau khi tình trạng kinh tế toàn cầu chậm lại đã làm rớt giá những mặt hàng mà nước này xuất cảng ra thế giới.

Một cuộc điều trần luận tội dữ dội và đầy cảm xúc bắt đầu vào hôm thứ Năm tuần qua. Hôm thứ Hai, bà Rousseff lên tiếng để tự biện hộ, và đã bị chất vấn gay gắt bởi các nghị sĩ trong gần 14 tiếng đồng hồ. Những người chống đối bà Rousseff, 68 tuổi, cáo buộc rằng bà đã vi phạm luật pháp trong việc thao túng ngân sách chính phủ để bảo vệ những chương trình xã hội phổ thông hỗ trợ cho bà tái đắc cử vào năm 2014.

Bà Rousseff phủ nhận cáo buộc, nói rằng bà đã không làm bất cứ điều gì bất hợp pháp. Bà lập luận rằng những vị tổng thống trước đây thường làm những khoản chuyển giao ngân quỹ giống như vậy. Bà nói rằng bà bị buộc phải làm những lựa chọn khó khăn về ngân sách, khi phải đối diện với những khoản thu nhập sụt giảm và việc những người chống đối trong quốc hội từ chối làm việc với bà. Trong một bài phát biểu lâu 30 phút, bà Rousseff nói với các nghị sĩ, “Tôi biết tôi sẽ bị phán xét, nhưng lương tâm của tôi trong sáng. Tôi đã không phạm một tội nào cả.”

Hầu hết các nghị sĩ đều đưa ra những lời phát biểu quy trách nhiệm cho bà gây ra tình trạng suy thoái kinh tế của Brazil Họ nói rằng bà đã phớt lờ những dấu hiệu của sự suy thoái. Thượng nghị sĩ Aecio Neves, người bị bà Rousseff đánh bại để đắc cử tổng thống trong năm 2014, nói, “Hậu quả tệ hại nhất của hầu hết những hành động của tổng thống là có 12 triệu người bị thất nghiệp, 5 triệu người từ khi bà tái đắc cử.”

Hàng chục ngàn người ủng hộ đã biểu tình bênh vực cho bà Rousseff, khi bà mới bị đình chỉ chức vụNhưng trong tuần qua, kích thước của các đám đông đều nhỏ, có lẽ là vì những người ủng hộ bà nhận ra rằng thế nào bà cũng bị lật đổ.

Bà Rousseff, 68 tuổi, phải đối diện với một con đường dài và khó khăn để lên cầm đầu chính phủ Brazil. Trong thập niên 1960, bà tham gia những nhóm du kích xã hội chủ nghĩa tìm cách lật đổ chế độ độc tài quân sự của Brazil. Nhưng bà đã bị bắt, bị tra tấn, và bị giam tù hơn hai năm.

Sau đó, bà trở lại trường học và lãnh được một văn bằng kinh tế. Bà bước vào chính trường, vươn lên thông qua những chức vụ địa phương và tiểu bang, cho đến khi bà được ông Luiz Inácio Lula da Silva, một vị tổng thống được lòng dân, chọn làm bộ trưởng năng lượng. Sau đó, bà trở thành đổng lý văn phòng của ông, và là người kế nhiệm được ông chọn cho cuộc bầu cử tổng thống trong năm 2010.Với nền kinh tế thịnh vượng của Brazil vào thời điểm đó, bà Rousseff vươn lên giành chiến thắng. Nhưng nền kinh tế đã sa sút từ khi bà tái đắc cử với số phiếu suýt soát. Người dìu dắt bà là ông Lula, như ông thường được gọi, cũng bị liên lụy đến vụ bê bối hối lộ.Michel Temer, 75 tuổi, từng là phó tổng thống của bà Rousseff, giữ chức quyền tổng thống từ khi bà bị đình chỉ chức vụ. Ông sẽ đảm nhận chức vụ tổng thống và giữ chức trong khoảng thời gian còn lại trong nhiệm kỳ của bà.