Lãnh tụ đối lập Nga bị thanh toán ở trung tâm Moscow

MẠC TƯ KHOA – Nhiều phát đạn đã kết liễu mạng sống của ông Boris Nemtsov trong một vụ án bí ẩn vào đêm thứ Sáu, chỉ cách hơn một ngày trước khi ông cầm đầu một cuộc xuống đường chống chính quyền tại thủ đô Moscow.
Ông Boris Nemtsov, 55 tuổi, là một lãnh tụ đối lập và từng giữ chức phó thủ tướng. Hiện nay ông là tiếng nói lớn nhất trong những người chống Tổng Thống Vladimir Putin. Ông bị bắn tại một nơi chỉ cách Điện Cẩm Linh (Kremlin) vài thước ở trung tâm thủ đô Mạc Tư Khoa.
Bộ Nội Vụ cho biết ông Nemtsov bị bắn bốn phát đạn vào lưng.
Một nữ phát ngôn viên của cảnh sát nói với báo chí rằng ông Nemtsov đã đi bộ với một phụ nữ người Ukraine trên một cây cầu bắc ngang sông Moskva.
Ngay sau khi nghe tin này, Tổng Thống Putin đã lên án hành động sát nhân và yêu cầu bàn giao trách nhiệm điều tra trực tiếp cho tổng thống. Ông Putin nói rằng đây có thể là một vụ giết mướn và là một hành động “khiêu khích” trước khi những người đối lập tham gia một cuộc biểu tình lớn tại Mạc Tư Khoa vào ngày Chủ Nhật. Ông Nemtsov từng có ý định lãnh đạo cuộc biểu tình này.
Tại hiện trường, nhiều xe cảnh sát đã phong tỏa những con đường chung quanh cây cầu nơi xảy ra án mạng. Nhà chức trách cũng chặn đường đến Điện Cẩm Linh và Công Trường Đỏ.
Qua điện thoại, một phát ngôn viên của Bộ Nội Vụ nói, “Ông Nemtsov B.E. qua đời vào lúc 23:40 đêm thứ Sáu vì hậu quả của bốn viên đạn bắn vào lưng.”
Trong khi đó, phát ngôn viên của cảnh sát có mặt tại hiện trường nói rằng hung thủ ngồi trong một chiếc xe màu trắng và bắn “ít nhất bảy hoặc tám phát đạn” vào lưng ông Nemtsov trên cây cầu Bolshoi Moskvoretsky. Một hoặc vài hung thủ đã tẩu thoát trong chiếc xe màu trắng này. Cảnh sát đã phỏng vấn phụ nữ đi với ông Nemtsov.
Ông Mikhail Kasyanov, một lãnh tụ đối lập khác, đã tuyên bố trước các ký giả tại cây cầu nơi xảy ra án mạng vào sáng sớm thứ Bảy: “Việc một lãnh tụ đối lập có thể bị bắn ngay bên ngoài bức tường của Điện Cẩm Linh là một điều quá sức tưởng tượng. Chỉ có một lời giải thích duy nhất: ông ấy bị bắn vì nói lên sự thật.”
Ông Kasyanov từng giữ chức thủ tướng dưới quyền của ông Putin. Ông Kasyanov gọi ông Nemtsov là “một người tranh đấu cho sự thật.”

Nemtsov chống cuộc chiến Ukraine

Trong thời gian gần đây, ông Nemtsov từng nói rằng ông quan tâm về việc tổng thống muốn ông chết vì ông có lập trường chống cuộc chiến đang xảy ra tại Ukraine. Cuộc biểu tình vào ngày Chủ Nhật này là nhằm phản đối cuộc xung đột đang diễn ra tại đông Ukraine, nơi mà lực lượng thân Nga đang chiếm một phần lãnh thổ.
Dmitry Peskov, phát ngôn viên của ông Putin, nói với giới truyền thông Nga rằng tổng thống đã bày tỏ sự đau lòng và chia buồn với gia đình, và tổng thống cũng đã ra lệnh cho các cơ quan an ninh phải điều tra. Theo lời của phát ngôn viên, ông Putin nói đây là một “vụ sát nhân tàn bạo.”
Một lãnh tụ đối lập khác là Ksenia Sobchak. Ông này nói rằng ông Nemtsov đã chuẩn bị một tập phúc trình về sự việc quân đội Nga đã có mặt trên lãnh thổ Ukraine trong cuộc chiến hiện nay. Trong thời gian qua, Điện Cẩm Linh đã mạnh mẽ bác bỏ những tố cáo của chính quyền Kiev cũng như các quốc gia Tây Phương rằng Nga đã đưa quân đội và vũ khí tối tân vào lãnh thổ Ukraine để hỗ trợ lực lượng ly khai.
Như các lãnh tụ đối lập khác, ông Boris Nemtsov là một chiến sĩ chống tham nhũng trong chính quyền. Trong những phúc trình khác mà ông từng thực hiện, ông lên án sự việc chính quyền Nga đã phung phí quá nhiều tiền trong kế hoạch tổ chức Thế Vận Hội Mùa Đông tại Sochi. Một báo cáo khác của ông Nemtsov cũng tố cáo ông Putin đang có quá nhiều tòa nhà, phi cơ và trực thăng dành riêng cho tổng thống.
Vào mùa đông năm 2011-12, ông Nemtsov là một trong những người cầm đầu những cuộc xuống đường lớn nhất chống ông Putin kể từ khi cựu viên chức tình báo KGB nắm quyền tại Moscow năm 2000.
Ông Nemtsov từng giữ chức phó thủ tướng trong một thời gian ngắn, khoảng bốn tháng, dưới quyền của tổng thống Boris Yeltsin vào cuối thập niên 1990. Lúc đó ông Nemtsov đã nổi tiếng là một lãnh tụ đổi mới cấp tiến. Ông tốt nghiệp tiến sĩ ngành nghiên cứu vật lý và là một nghiên cứu gia trước khi bước vào chính trị vì những vấn đề trong xã hội vào năm 1989.
Vào cuối năm 2013, khi được đài ABC News của Hoa Kỳ hỏi rằng ông có sợ Tổng Thống Putin hay không vì những báo cáo chống chính quyền, ông Nemtsov đã tuyên bố, “Tôi đã chào đời ở Nga và sẽ chết ở nước này. Tất cả những ai chống ông ta đều phải rất cẩn thận.”