Bài học về Brexit cho người Mỹ

Trong cuộc trưng cầu dân ý về việc nên ở lại Liên Minh Âu Châu (EU) hay rút ra khỏi thị trường lớn này, đa số người Anh bỏ phiếu chọn rút khỏi liên minh là người da trắng, thuộc giai cấp lao động, lớn tuổi, và rất bực bội về tình trạng di dân từ các quốc gia được vào nước của họ.

Những lãnh tụ của khối người Anh chọn rút ra khỏi EU đã từng bị giới trí thức chỉ trích là những kẻ ngây thơ, thiếu kiến thức, có thái độ gần như là một người kỳ thị chủng tộc, và thỉnh thoảng làm những trò ngổ ngáo, hợm hĩnh như mấy anh hề.

Yểm trợ cho các lãnh tụ hơi nghiêng về phía cực đoan da trắng này là điều không nên làm, các đối thủ chính trị đã khuyên dân chúng như vậy.

Những điều trên tuy xảy ra ở bên Anh, nhưng nghe có quen tai đối với người Mỹ không?
Quen chứ sao không.

Trong cuộc vận động tranh cử tổng thống, tỷ phú Donald Trump đã rất khôn ngoan và biết tận dụng sự bực bội, nóng giận, sợ hãi của những cử tri Mỹ mà xem ra không chắc khác các cử tri ở bên Anh đã bỏ phiếu chọn rút ra khỏi khối Âu Châu. Họ đã chiến thắng lớn, gây sửng sốt khắp Âu Châu và khiến cho các thị trường trao đổi chứng khoán bị sụt hàng tỷ Mỹ kim vì sự lo âu trước tương lai bấp bênh của nước Anh.

Tại Anh quốc, người ta dùng danh từ Brexit tức là Anh rời Âu Châu để nói đến thái độ chống di dân, thái độ nóng giận trước những khó khăn kinh tế mà thành phần người da trắng lao động đã trải qua trong mấy năm qua.

Tại Mỹ thì chữ tương đương với Brexit chính là “Trump.”
Nhân dịp tiếp xúc với các ký giả tại Hoa Thịnh Đốn ngày thứ Sáu, một viên chức ngoại giao Âu Châu giấu tên nói rằng tại Mỹ thì chủ nghĩa Trump là hiện tượng tương tự như Brexit bên Anh. Hiện tượng này đã tạo ra những kết quả giống nhau, đoàn kết một khối người muốn bày tỏ sự phẫn nộ của họ bằng lá phiếu, bất kể sự lựa chọn của họ có sáng suốt, hợp lý hay không. Họ nổi giận trước những gì xảy ra ở chung quanh không hợp với ý thích của họ.

Đây sẽ là điều mà các chính trị gia tại Mỹ sẽ phải suy ngẫm rất lâu và rất kỹ, trước khi gạt bỏ ý tưởng xem thường tiếng nói của khối người phẫn nộ qua lá phiếu của họ.