Cử tri đoàn

Bài NGUYỄN ĐẠT THỊNH

Ngày khẳng định kết quả cuộc bầu cử tổng thống và phó tổng thống là ngày thứ Hai, 19 tháng 12, 2016, và cơ cấu đứng ra thực hiện việc khẳng định kết quả là “Cử Tri Đoàn” - Electoral College.

Cử tri đoàn là một tổ chức gồm 538 đại cử tri được cử tri địa phương bầu lên để cũng song song tham dự cuộc bầu cử với mọi người, nhưng kết quả lại quan trọng hơn kết quả cuộc bầu trực tiếp.

Điển hình là kết quả cuộc bầu cử tổng thống và phó tổng thống năm 2016 -ông Donald Trump đắc cử với 62,979,636 phiếu của cử tri và 306 phiếu của đại cử tri, và bà Hillary Clinton thất cử với 65,844,610 phiếu của cử tri và 232 phiếu của đại cử tri.

Tính trên số phiếu của cử tri, bà Clinton được gần 3 triệu phiếu nhiều hơn ông Trump, nhưng tính trên số phiếu của đại cử tri bà không đạt được số phiếu tối thiểu cần có để thắng là 270 (một nửa của tổng số 538 đại cử tri +1). Ông Trump thắng vì số phiếu của đại cử tri nhiều hơn bà Clinton đến 74 phiếu.
Cử tri đoàn là một hình thái sinh hoạt của bộ máy bầu cử Hoa Kỳ, được ấn định bởi điều thứ nhì của Hiến Pháp Hoa Kỳ để thực hiện hình thái kết thúc chung cuộc, cuộc tuyển chọn tổng thống và phó tổng thống Hoa Kỳ. Công dân Hoa Kỳ tuyển chọn cử tri đoàn cho từng tiểu bang, và thành viên của cử tri đoàn cam kết sẽ bỏ phiếu cho ứng cử viên của đảng được cử tri tiểu bang chọn bầu.

Tuy nhiên sự cam kết này không bị ràng buộc bằng pháp luật, và biện pháp trừng phạt những đại cử tri bội ước, không tuân hành cam kết cũng không quá nặng nề, nên nhiều tờ báo lớn như The New York Times, Washington Post, nhiều tờ báo mạng, và nhất là đài truyền hình CNN đang ra rả phổ biến những bài viết tạo hy vọng cho quần chúng là “cử tri đoàn” có thể sẽ thay đổi kết quả cuộc bầu cử mà nhiều người không thỏa mãn.

Hôm 16 tháng 12, tờ Daily Beast -tạp chí “chị em” với tờ Newsweek- viết, “As Electors Finally Meet, Donald Trumps Moment of Truth Approaches” (Cuối cùng rồi cử tri đoàn cũng họp lại, và giờ quyết định về số phận của Trump sắp điểm); tạp chí Commentary viết, “không ai thoải mái với kết quả cuộc bầu cử vừa rồi. Nhiều nhà bình luận tự do đơn giản giải thích chiến thắng của Trump là thành quả của chính sách kỳ thị chủng tộc, coi rẻ phụ nữ, và độc đoán; có người lại cho là lối phát ngôn bừa bãi của Trump được truyền thông phổ biến quá rộng rãi đã lừa cử tri; nhiều người khác lại quy trách cho Điện Cẩm Linh của Nga giúp Trump bằng cách đánh cắp tài liệu của đảng Dân Chủ rồi đem bêu riếu trên các mạng lưới truyền thông Hoa Kỳ.”

Chính Tổng Thống Obama cũng lên án Tổng Thống Putin là trực tiếp chỉ thị cho tình báo Nga quấy rối cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ vừa rồi. Nhận xét vô tư thì quả chưa bao giờ bầu cử lại diễn ra phức tạp như lần này; tuy nhiên sự bất thường đó không hứa hẹn một thái độ thay đổi quan trọng của cử tri đoàn ngày hôm nay.

Thay đổi quan trọng là cử tri đoàn bầu lại và đảo lộn kết quả 306 >232 họ đã bầu lần trước:
306 phiếu là của cử tri đoàn 30 tiểu bang (đỏ) +1/4 của Maine bầu ông Trump, và 232 phiếu là của cử tri đoàn 19 tiểu bang (xanh) + 3/4 của Maine và D.C. bầu bà Clinton.

Thay đổi đang được nhiều người ca tụng là thái đô của ông Vũ Bảo Kỳ, đại cử tri Cộng Hòa tiểu bang Georgia. Ông Bảo Kỳ nói cách ông Trump chỉ trích Nghị Sĩ John McCain và ông thân phụ của Đại Úy tử sĩ Humayun Khan khiến ông bất bình.

Trump chỉ trích McCain là không anh hùng, vì đã bị Việt Cộng bắt cầm tù 5 năm, biệt giam 3 năm, mà lại không biết nhận đặc ân chúng đề nghị trả tự do cho ông để thi ơn với Hoa Kỳ và gia đình ông. Trump đánh giá việc Đại Úy Khan, 25 tuổi, tử trận ngày 8 tháng 6, 2004 tại Iraq là không cần thiết, và nếu ông là tổng thống thì chiến tranh Iraq đã không xảy ra.

Thân phụ của Đại Úy Khan trả lời Trump, “Tôi biết con tôi dâng hiến mạng sống của nó cho Hoa Kỳ -đất nước mà nó yêu thương- như 4,424 tử sĩ Hoa Kỳ khác, đã gục ngã trên chiến trường Iraq; và tôi cũng biết ông nói dối, khi ông nói ông chống chiến tranh Iraq; ông không dâng hiến mạng sống để bảo vệ tự do, mà chỉ cho Hoa Kỳ những điều dối trá.”

Di ảnh, mộ phần và song thân Đại Úy Khan

Thái độ của Trump đối với thân phụ Đại Úy Khan, là một trong hai nguyên nhân đại cử tri Bảo Kỳ nêu lên để quyết định thái độ không ủng hộ Trump, sau 30 năm hoạt động như một đảng viên Cộng Hòa trung kiên. Ông Bảo Kỳ giải thích, "Tôi không tin tưởng là họ có đủ lương tâm, để nói thật, và để lãnh đạo nước Mỹ."

Ông Bảo Kỳ -người đứng thứ nhì từ bên trái

Không tin Trump, ông Bảo Kỳ không bầu Trump, ngày Bầu Cử, ông viết vào lá phiếu tên ông Jeb Bush, em trai của Tổng Thống George W. Bush và là ứng cử viên Cộng Hòa đã bị ông Trump đánh bại trong đợt bầu cử sơ bộ hồi đầu năm nay.

Và là người trọng danh dự, ông từ nhiệm, không tham dự cuộc bầu khẳng định ngày thứ Hai, 19 tháng 12, 2016- để không phải bầu Trump vì Georgia đã bầu Trump, và cũng không bầu Clinton, vì ông không thích chính khách này.

Mặc dù rất có tư cách, ông Bảo Kỳ đang bị một vài mạng lưới Việt ngữ ở hải ngoại thóa mạ bằng những tiếng bẩn thỉu, tục tằn chỉ vì cái “tội” dám sử dụng quyền tự do bỏ phiếu. Có mạng còn đe sẽ trục xuất ông trở về sống với Việt Cộng.

Trong lúc đó ông John McCain được quyền tự do đánh phá việc làm của tổng thống tân cử Donald Trump, chỉ trong vòng hai ngày trước ngày “bầu khẳng định” 19 tháng 12, McCain đánh ra năm đòn, như: nói trên ABC News, chỉ trích cử tri đoàn không đủ can đảm đặt lại việc bầu ông Trump, và cảnh cáo việc Nga chen vào cuộc bầu cử là một đe dọa trầm trọng cho nền dân chủ Hoa Kỳ; tuyên bố trên tờ Washington Post, CNBC, Los Angeles Times đòi Quốc Hội điều tra về hành động chen lấn của Nga.

Kết quả cuộc “bầu khẳng định” chưa được công bố vào giờ bài báo này lên trang, tuy nhiên, người viết vẫn tiên đoán là sẽ không có thay đổi; tổng thống tân cử vẫn cứ đăng quang đúng ngày 20 tháng Giêng, 2017 tại Hoa Thịnh Đốn, để tạo thay đổi cho Hoa Kỳ -thay đổi -dù tốt, dù xấu cũng vẫn do số đông cử tri Mỹ lựa chọn.

Có gan chọn thì có gan chịu, người không chọn cũng ráng làm gan để chịu. Chạy đi đâu? (nđt)