Thượng Viện báo cáo gay gắt về cách tra tấn nghi can khủng bố của CIA

HOA THỊNH ĐỐN - Sau khi xảy ra những vụ khủng bố ngày 11 tháng 9, 2001, chương trình thẩm vấn tàn bạo của cơ quan CIA đã thất lạc hồ sơ của những kẻ bị giam cầm, đưa đến những vụ thú tội sai, bịa đặt thông tin, sửa lời khai. Chương trình ấy cũng không thu thập được tin tức tình báo hữu ích về những cuộc tấn công khủng bố sắp xảy ra. Một cuộc nghiên cứu của Thượng Viện bị trì hoãn đã lâu cho biết như vậy.
Vào sáng thứ Ba, Ủy Ban Tình Báo Thượng Viện do nữ Nghị Sĩ Diane Feinstein cầm đầu đã công bố tập phúc trình dày 499 trang. Tài liệu này chứa đựng những chi tiết chưa từng được biết, được mô tả một cách sinh động về những phương pháp tra tấn tù nhân bị tình nghi là quân khủng bố. Chẳng hạn một tù nhân tù xích tay chân trong thế đứng trong suốt 17 ngày. Báo cáo của CIA cũng từng ghi rõ rằng một tù nhân “trông giống một con chó bị nhốt trong chuồng.”
Sự mô tả những chi tiết quá hãi hùng, sinh động đã gây lo ngại cho chính quyền, đến nỗi Bộ Ngoại Giao phải gởi khuyến cáo đến các tòa đại sứ Hoa Kỳ ở ngoại quốc và yêu cầu hãy chuẩn bị đối phó trước những cuộc biểu tình chống Mỹ có thể bùng nổ trên khắp thế giới trong mấy ngày tới.
Trong một văn bản sau khi tài liệu ấy được công bố, Tổng Thống Barack Obama nói rằng những điều được tiết lộ soi sáng cho thấy một chương trình “gây rắc rối,” liên quan đến những lề lối thực hành “trái với các giá trị của chúng ta.”
Tổng Thống Obama nói, “Đó là lý do tại sao khi lên nhậm chức, tôi dứt khoát nghiêm cấm việc tra tấn. Lý do là vì một trong những công cụ hữu hiệu nhất của chúng ta, trong việc chống khủng bố và giữ an toàn cho dân Mỹ, là tiếp tục sống đúng với những lý tưởng của chúng ta, ở trong nước cũng như ở ngoại quốc.”
“Nó củng cố cho quan điểm lâu nay của tôi là các phương pháp khắc nghiệt chẳng những không phù hợp với các giá trị của chúng ta với tư cách là một quốc gia, mà còn không phục vụ cho những nỗ lực chống khủng rộng lớn hơn của chúng ta, hoặc cho những lợi ích an ninh quốc gia của chúng ta.”
Tổng Thống Obama nói rằng ông sẽ tiếp tục sử dụng quyền hành tổng thống của mình, để bảo đảm rằng những lề lối thẩm vấn, giống như những lề lối được trình bày chi tiết trong bản báo cáo của Thượng Viện, sẽ không được sử dụng trong tương lai.
Vào năm 2009, ông Obama đã ban lệnh chấm dứt chương trình thẩm phán nghi can khủng bố của CIA.
Bản phúc trình về chương trình tra tấn của CIA đã được chờ đợi từ lâu. Tài liệu được Thượng Viện công bố hôm thứ Ba là kết quả của một cuộc điều tra kéo dài sáu năm của các thành viên Dân Chủ trong Ủy Ban Tình Báo Thượng Viện.
Tập phúc trình kết luận rằng CIA đã cung cấp cho Quốc Hội “thông tin rộng rãi không chính xác” về những kỹ thuật thẩm vấn của cơ quan này, và cách thức CIA quản trị chương trình ấy là “không thích hợp và quá sức thiếu sót.” Bản báo cáo cũng kết luận rằng những phương pháp ấy đều “tàn bạo hơn nhiều” so với mức độ mà CIA đã thừa nhận.
Những kết luận này ngay lập tức làm hồi sinh cuộc tranh cãi đảng phái về chuyện Tòa Bạch Ốc dưới thời Tổng Thống Bush có cho phép sử dụng hay không các kỹ thuật hà khắc đến nỗi chẳng khác gì tra tấn.
Các kết luận cũng làm sống lại cuộc tranh cãi về chuyện những kỹ thuật ấy có đem lại hay không những manh mối rốt cuộc dẫn đến trận tấn công, do CIA cầm đầu, đã giết chết Osama bin Laden tại Pakistan trong năm 2011.