Bây giờ có phải là lúc bán nhà chưa?

Bạn không phải là nhà đầu tư địa ốc, không phải người chuyên sống bằng nghề mua bán nhà, mà bạn chỉ có một căn nhà để ở. Nhưng bạn cũng buồn vui với thị trường: Buồn lo suốt mấy năm qua khi nhà xuống giá, có lúc “chìm nghỉm dưới mặt nước” (underwater), và vui mừng khi thấy giá nhà tăng lên trong khoảng nửa năm trở lại đây. Và mặc dầu không chủ trương bán nhà, bạn vẫn nhẩm tính số tiền lời mình kiếm được nếu bán nhà. Thêm vào đó, mấy đứa con lại thúc vào khiến bạn càng thêm phân vân: Lúc này có nên bán nhà không? Hay là chờ vài năm nữa để được giá cao hơn? Nhưng nhỡ ra nó lại rơi tòm xuống như những năm 2006, 2007 thì sao? Quả là khó nghĩ! Bài viết dưới đây xin trình bày một vài cái nhìn về thị trường, để những người đang trong cảnh phân vân có thêm dữ kiện suy xét

Liên hệ cung cầu

Phải nhận rằng, chân trời đã bừng sáng với ánh mặt trời chiếu vào nhà mỗi lúc một rực rỡ hơn: Thị trường lại tái diễn cảnh người người tranh nhau đi mua nhà, và căn nhà rao bán ít khi được sang tay với giá niêm yết, mà thường là cao hơn, có khi cao hơn tới vài chục ngàn đô. Thời thế hoặc hoàn cảnh có đổi thay, nhưng nguyên tắc này thì bất di bất dịch: Khi cung nhiều, cầu ít, giá sản phẩm hạ; và trái lại, khi cầu nhiều cung ít, thì giá sản phẩm tăng. Trong một thời gian dài, từ 2006 tới cuối năm 2012, nhà bán thì nhiều mà người cần mua lại ít, nên giá nhà thi nhau hạ. Nhưng mới chừng 6,7 tháng gần đây, thị trường đã quay ngược 180 độ: Nhiều người cần mua nhà, nhưng số nhà bán ra ít, nên người mua phải tranh nhau và giá nhà được thế gia tăng.

Ý kiến chuyên gia

Vậy nếu đang tính bán nhà thì tình trạng này cho bạn nhiều lợi thế, người ta gọi là “thị trường của người bán”, nhưng điều kiện thuận lợi này còn kéo dài bao lâu? Trước tiên, chúng ta nghe ý kiến của một số chuyên gia.

Bán nhà lúc này có lợi hơn so với mấy năm trước, nhưng...

Đó là ý kiến của ông Ping Cheng, giáo sư tại Đại Học Kinh Thương, thuộc viện Đại Học Florida Atlantic University, Florida. Phát biểu đầy đủ của ông như sau, “Có nên bán nhà không? Điều này tùy thuộc vào hoàn cảnh cá nhân của chủ nhà và thị trường địa phương. Bán nhà lúc này chắc chắn là tốt hơn so với việc bán nhà cách đây vài năm. Nhưng nếu không bị buộc phải bán ngay, thì chờ đợi thêm một chút để cho thị trường cải thiện thêm nữa cũng không phải là điều tệ hại.”

Cần xem lại cái giá của sự chờ đợi…

Bà Karen M. Gibber, giáo sư đại học Kinh Thương J. Mack Robinson thuộc viện Đại Học
Georgia ở Atlanta, đưa ra một phân tích kỹ càng hơn, “Căn thời điểm để bán nhà với hy vọng bán vào lúc giá lên cao nhất cũng không khác gì như căn thời điểm để bán cổ phiếu vậy. Có ai biết được lúc nào giá cả sẽ bắt đầu chuyển hướng đâu!”
Đối với đa số người làm chủ nhà, bạn nên cân nhắc thêm nhiều yếu tố khác, chứ không phải chỉ hỏi một câu đơn giản là “Khi nào có thể bán được với giá cao nhất?” Chẳng hạn, phải xét đến yếu tố là nếu mình không thích chỗ ở này, thì cái giá phải trả cho sự trì hoãn là bao nhiêu.
Trước tiên, nếu bạn chờ cho đến khi bán được căn nhà theo giá cao hơn, thì mua căn nhà khác để ở cũng phải trả giá cao tương tự, ấy là chưa kể đến sự rủi ro là phân lời có thể tăng lên. Nếu vậy tiền lời khi bán nhà cũng chỉ đủ đập vào tiền mua nhà theo giá cao mà thôi.
Sau nữa, nếu bạn đã nhắm một khu vực nào đó và thấy thích hơn nơi ở cũ hiện tại, thì sự trì hoãn có thể đưa lại nhiều bất lợi về tâm lý và sinh hoạt, chẳng hạn bạn phải hy sinh những tiện nghi mới về địa điểm, như khu vực tốt, gần trường, gần chỗ làm… Tất cả những lợi điểm này mà không tận dụng được, thì cũng phải tính như là những thiệt hại vì sự chờ đợi.”
“Đừng nghĩ rằng giá nhà cứ tăng mãi thế này. Đừng bước qua đồng đô la để nhặt tiền xu!”
Còn giáo sư Michael Highfield, trưởng ban Địa Ốc, trưởng Khoa Kinh Tế Tài Chánh, thuộc viện Đại Học Tiểu Bang Mississippi tại Starkville, Miss., phát biểu như sau, “Chúng ta tất cả đã biết rất nhiều người gặp tình cảnh nợ ngân hàng cao hơn giá trị căn nhà (negative equity). Bây giờ giá nhà tăng, tình trạng dễ thở hơn. Nên nhiều người có khuynh hướng bán nhà, làm tăng số nhà bán trên thị trường, và làm giảm đà gia tăng giá cả. Còn bạn, nếu đang tính bán nhà, bạn nên làm gì?
“Trước hết, nếu sống trong một khu vực mà giá nhà đang tăng nhanh, thì đừng nghĩ rằng mức gia tăng này sẽ còn mãi. Bởi vì, chủ nhà trước đây bị chìm dưới mặt nước (do tình trạng giá nhà thấp hơn số nợ) đang ngoi lên được, họ sẽ list nhà để bán.
“Sau nữa, lãi suất vay tiền mua nhà mặc dầu hiện còn rất thấp, nhưng đừng nghĩ rằng được mãi như vậy. Quĩ Dự Trữ Liên Bang cố tính giữ lãi suất thấp qua việc in thêm tiền mặt (quantitative easing). Nhưng khi nền kinh tế đạt tới một mức phát triển nào đó, với mức độ tuyển dụng nhân công cao, người thất nghiệp ít hơn, thì lãi suất chắc chắn phải tăng, và tôi tin rằng chuyện đó sẽ sớm đến.
“Tóm lại, nếu đang có ý định bán nhà, xin tìm hiểu kỹ càng thị trường địa phương, và chấp nhận một điều là sẽ có những thay đổi. Và tôi xin nhắc lại một câu tục ngữ cổ xưa “Đừng bước qua đồng đô la để nhặt đồng xu!”
Xuyên qua những ý kiến trên đây của các chuyên gia toàn quốc, những bạn đang tính bán nhà chắc rút ra được một số ý kiến hay. Lần tới, chúng tôi sẽ góp với các bạn một vài nhận định riêng.
Erictran15751@gmail.com